Na co komu piwne style?

Wydumane, ale wielce prawdopodobne scenki z konkursów piw domowych:

1. „Ciekawa ta vienna, ale jest wyczuwalna obecność estrów. Do widzenia.”

2. „Głęboka aromatyczność tego baltic portera nie może przykryć faktu, że poziom paloności jest zbyt wysoki, stoutowy. Adieu.”

3. „Mmm, dobre to... zaraz, przecież to hefeweizen. Tak mocno nachmielony? Auf Wiedersehen.”

Czyli już wiadomo dla kogo są piwne style? Właśnie, dla sędziów konkursów, czy to BJCP czy też PSPD czy innych organizacji. A dla nas, konsumentów? Powinny być pomocą, a nie obstrukcją. Dla sędziów z racji skrzywienia zawodowego bywają zaś tym drugim. Wnioskuję to po powtarzających się wypowiedziach pozakonkursowych niektórych sędziów, po których czasami odnoszę wrażenie, że nawet prywatnie wydają się głównie kierować poprawnością stylistyczną przy ocenianiu piwa. Pal sześć jeśli ich własny gust jest rzeczywiście w pełni zgodny z klasyfikacją BJCP, gorzej kiedy wyrażenia typu "cecha x jest uznawana za nie na miejscu w tym gatunku" stają się wytrychami używanymi bezwarunkowo.

Pozostańmy na chwilkę przy sędziach. Jest poniekąd rzeczą zrozumiałą, że konkursy muszą być w jakiś sposób zestandaryzowane, trzeba ustalić pewne obiektywne kryteria którymi sędziowie mają się kierować. Stylistyczne wyznaczniki są takimi kryteriami. W praktyce jednak prowadzi to do absurdów pokroju imperial stouta sflekowanego nie za to że jest niedobry, tylko że nie mieści się do końca w wąsko nakreślonych ramach stylistycznych. Piłem takiego RISa na Birofilii, więc wiem o czym mówię. Wniosek z tego taki, że same konkursy należy traktować z lekkim przymrużeniem oka, jako że wygrywa nie piwo uznane subiektywnie za najsmaczniejsze przez jurorów, tylko to, które obiektywnie mieści się w widełkach stylistycznych, a dopiero potem subiektywnie smakuje najlepiej. W tej właśnie kolejności.

Absolutnie nie potępiam jednak w czambuł gatunkowania piw jako takiego. Jest ono bowiem bardzo pomocne, a to dlatego że piwo, jak wszyscy wiemy, piwu nierówne, a różnica między lambikiem a IPA czy witbierem a imperial stoutem kolosalna. Ale właśnie – to rozróżnienie gatunkowe ma ludziom pomagać. Ma być płaszczyzną teoretyczną, która pozwala się konsumentom orientować jak mniej więcej dane piwo smakuje. Jeśli jest podobne w charakterystyce do innych piw które dany człowiek lubi, dajmy na to gustuje w scotch ejlach, to jest większa szansa, że mu posmakuje niż chociażby witbier, bo pił już parę witbierów i doszedł do wniosku, że mają cechy wspólne (lub często występujące) których on nie trawi. I na tym bardzo pożyteczna rola gatunkowania piw powinna się kończyć.

Można jednak zaobserwować trend podług którego to co ma być pomocne dla człowieka zaczyna żyć własnym życiem. Jest wywyższone na piedestał i to człowiek ma mu służyć i się mu podporządkować. Pytanie – po co? Po co przejmować się arbitralnie wytyczonymi rozgraniczeniami stylistycznymi? Każdy ma swój gust i to pod niego powinien dobierać spożywane potrawy. Jaka jest różnica między człowiekiem który przestaje jeść steki wołowe opiekane serem bo w przewodniku Michelin zrugali taką kombinację, a człowiekiem, który zżyma się na zbyt mocne nachmielenie marcowego nie dlatego że mu to nie smakuje, ale dlatego że siedzący za siedmioma górami i siedmioma lasami mędrcy z BJCP zadecydowali, że marcowe nie może mieć uwypuklonego charakteru chmielowego? Żadna.

Nie dajmy się więc zwariować.