Dziełak w piekle, Dziełak w niebie

Tak to się porobiło że w dwóch najciekawszych bodajże konkursach dla piwowarów domowych w 2013 roku obie główne nagrody zgarnął jeden człowiek. Czesław Dziełak zdeklasował konkurencję swoim imperial IPA na tegorocznej Birofilii oraz pokazał szereg innym piwowarom swoim wyrobem typu american IPA na I Warszawskim Konkursie Piw Domowych. Najciekawszymi konkursami w tym roku były te dwa nie ze względu na współzawodniczących piwowarów (choć to być może też), ale przez główną nagrodę. W obydwóch wypadkach zwycięskie piwo miało zostać uwarzone przez swojego twórcę w browarze komercyjnym – pierwsze w Cieszynie, a drugie w Browarze Ciechan. Ciekawe że to dla siebie w pewnym sensie konkurencja, ciekawe również że receptury obu zwycięskich piw są ponoć bliźniacze, różniące się głównie ekstraktem początkowym. W takim wypadku można było przewidzieć, że lokalne uwarunkowania danego browaru oraz inne zewnętrzne czynniki odcisną na piwach swoje piętno, sprawiając że poza ciałem słodowym i odczuwalnością goryczki będą się między sobą różnić pod innymi aspektami. Troszkę już od premiery minęło, zdążyłem się zaznajomić z Grand Championem Birofilia 2013 w katowickiej Lornecie z Meduzą, gdzie nie wywarł na mnie dobrego wrażenia (a kac po tym wieczorze trwał cztery dni), miałem też okazję przeczytać zachwyty w jakich rozpływali się zazwyczaj degustatorzy Grand Prix Ciechana. Cóż więc piwowar zDziełał?

Bracki Grand Champion 2013 vel Brackie Imperial IPA, czyli imperial IPA o woltażu 8,5% miał swoją premierę tradycyjnie 6 grudnia, a prapremierę również tradycyjnie w kilku wyłamujących się z ustaleń sklepach, w tym – to już nowatorskie zagranie – w Tesco. Ani mnie to ziębi ani grzeje, nie uznaję czegoś takiego jak piwne ‘święta’. Zdążył już zgarnąć sporo krytyki – a to że aromatyczność chmielowa za mało podbita, a to że zbyt alkoholowy, a to że męczący. Piłem go przypadkiem dzień po premierze na Mariackiej w Katowicach i utkwił mi w pamięci jako słodki, alkoholowo-cierpki, ciężko pijalny trunek, który prawdopodobniej sprawił że kac był taki straszny. Mieszanka czterech słodów i siedmiu w większości amerykańskich chmieli (Simcoe, Amarillo, Citra, Centennial, Zeus i Ahtanum, a na goryczkę niemiecki Magnum) dała piwo o zapachu mango, sosny, ananasa i przede wszystkim pomarańczy. Znaczy się, tak jest na początku, bowiem chmielowość szybko wietrzeje, a na wyrazie nabiera słodowość, delikatna truskawka oraz niestety rozpuszczalnikowa alkoholowość. Jakoś tak jest, że mało wyraziste piwa gatunku imperial IPA trochę mi się kojarzą z bezprzyprawowymi triplami. Na tym odcinku jednak jeszcze nie wszystek stracon. Schody w dół zaczynają się w pierwszym łyku, i to tak gwałtownie, że się potykam o próg i lecę twarzą prosto w kierunku półpiętra. Ależ to ma alkoholu! Aż się musiałem otrząsnąć. Nie pamiętam kiedy ostatnio i w rzeczy samej czy w ogóle miałem styczność z tak fatalnie nieukrytym etanolem w piwie. Mści się krótki czas leżakowania. Nie wiadomo gdzie się kończy goryczka a zaczyna cierpkość, ale pewne jest jedno – ta ostatnia dominuje niczym w jakimś, excuse my French, podłym mózgotrzepie. Piwo ma odpowiednią pełnię słodową, w miarę poprawny słodowo-chmielowy (mandarynkowo-pomarańczowo-ziołowy) smak, ale ten alkohol zabija wszelką przyjemność z picia. No bo ileż razy można pociągać łyka ze szkła otrzepując się po tym jak po bani okowity? Dopiero w temperaturze pokojowej można, choć bez jakiegokolwiek entuzjazmu i de facto z musu, wypić piwo do końca. Z fajniejszych rzeczy z obowiązku wspominam, że typowego dla piw Brackich gwoździa jest tutaj mało, przewija się jedynie nutka w posmaku. Nie zmienia to wszak jednego – piwo jest dla mnie nie do wypicia. I chlust. (2/10)

To nie piwowar zawalił – ostateczny kształt Grand Championa nie był od niego zależny w takim stopniu w jakim powinien był być. Widać a raczej smakować to po Grand Prix AIPA uwarzonym w Ciechanie (ekstr. 15,5%, alk. 5,4%). Podobny skład, podobne nachmielenie (to samo co w Grand Championie, tylko bez Ahtanum), a diametralnie inny efekt. Sosna, mango, ananas i cytrusy obchodzą się tutaj bez etanolu, a co więcej, potrafią swoją obecnością umilić nie tylko pierwszych kilka chwil, tylko pozostają z pijącym aż do dna. Dna shakera ma się rozumieć. Jest baza słodowa, nie ma alkoholu. Jest harmonia. Aromat jest słodki i stonowany. I uwaga – wyczuwam diacetyl! Wprawdzie bardzo delikatny, przywodzący na myśl lody śmietankowe, ale jednak jest. Ale mi nie przeszkadza. Szczególnie że w smaku bajka i odlot – to jest rasowa IPA! Harmonijna, chmielowa, sosnowo-tropikalna, miękka na podniebieniu, słodkawa w części głównej i gorzka ale nie przytłaczająca w finiszu. Coś pięknego! I jeszcze ta cena... Nie tylko to – otóż piwo jest na tyle harmonijne, wyraziste a zarazem lekkie w odbiorze, że przy tym woltażu nadaje się jak ulał na piwo sesyjne. Obecnie może z Rowing Jackiem konkurować o miano najlepszego polskiego piwa w tym stylu i jednego z najlepszych polskich piw ogółem. Światowy poziom, tfu, to świat może brać z tego piwa wzór. Wypas! (8,5/10)

Jak widać, jeden piwowar, podobne receptury, a jakże odmienne efekty. Podstawowym problemem Grand Championów Grupy Żywiec jest krótki czas leżakowania. Taki który sprawdza się w stylach lekkich, ale im większy woltaż i balling, tym gorszy będzie rezultat. Piwo będzie nieułożone, nieharmonijne, ordynarnie alkoholowe. Aż się boję jaki by wyszedł quadrupel albo barley wine. Nie ma to nic wspólnego z osobą piwowara, a ze sztywnymi ramami czasowymi, które w przypadku mocniejszych piw się po prostu nie sprawdzają. Uważam że organizatorzy Birofilii powinni tę sprawę przemyśleć i albo ograniczyć kategorie konkursowe do mniej alkoholowych styli piwnych albo dać piwom więcej czasu na dojrzenie i ułożenie się. Inaczej kicha z tegorocznym Grand Championem może się powtórzyć. Zaś jeśli chodzi o Grand Prix z Browaru Ciechan, to mam nadzieję że stanie się stałym elementem piwnego krajobrazu w Polsce, bo grzech by było postąpić inaczej.